Inleiding

Zorg en welzijn staat voor grote uitdagingen. Er zijn steeds meer mensen met een beperking, met een chronische ziekte, of met meer dan één aandoening tegelijk. Daarnaast is er een groeiende groep van mensen die niet ziek zijn, maar die door een ongezonde leefwijze een hoog risico lopen om ziek te worden. Voor beide groepen is goede ondersteuning belangrijk. Er zijn zeker twee redenen om de burger zelf de regie over ondersteuning te laten voeren. Ten eerste heeft actieve inbreng een positief effect op de kwaliteit van behandeling en op de bereidheid van mensen om gezonder te leven. Ten tweede is het vanwege de almaar stijgende kosten in de gezondheidszorg steeds noodzakelijker dat ondersteuning en leefstijlbegeleiding weinig tijd en inzet kost van zorgprofessionals.

Innovatieve technologie zal een belangrijke aanvullende rol spelen in slimme ondersteuning op maat. Daarvoor komen steeds meer apps en andere apparaten beschikbaar, helaas met wisselende kwaliteit. Vaak beperken zulke systemen zich tot één aspect van ziekte of gedrag; is de ondersteuning niet afgestemd op het individu en de situatie; en blijft de interactie beperkt tussen het systeem en de gebruiker waardoor andere betrokkenen (bijv arts, ouders, apotheker) in de ondersteuning buiten beschouwing blijven.

Project

In het project "ePartners that Care" ontwikkelt TNO slimme systemen voor ondersteuning, ePartners genoemd. TNO doet dat in samenwerking met drie Nederlandse organisaties: Yulius Academie, Inmote en Cofely.

Een ePartner is een computerprogramma dat op slimme en zelfstandige wijze zijn gebruiker ondersteunt. Dat kan door de gebruiker informatie te geven (bijv. over voeding); te adviseren (bijv. over wel/of niet sporten op basis van andere afspraken in de agenda); en te motiveren (bijv. aanmoedigen of belonen). Ook kan een ePartner, ná instemming van de gebruiker, anderen betrekken bij de situatie (bijv. ouders, arts, thuishulp, docent). Een ePartner is in principe altijd beschikbaar voor zijn gebruiker via verschillende platformen (bijv. smartphone, tablet, tv, website, …).

Voor het onderzoek zijn de volgende drie toepassingen van ePartners afgebakend:

» ePartner die adolescenten met overgewicht ondersteunt bij gewenst gedrag

» ePartner die ouderen ondersteunt bij meer bewegen en bij het bevorderen van sociale contacten

» ePartner die kinderen met ADHD ondersteunt bij medicatie en bij het structureren van het dagelijks leven

Resultaten

De drie toepassingen zijn uitgewerkt tot verschillende use cases. Van elke use case zijn de actoren, doelen, ondersteuningsmethoden, en interacties beschreven. Samen met professionals uit de zorg zijn op basis van deze use cases, en met behulp van de situated Cognitive Engineering methode (sCE), gebruikerseisen opgesteld voor de volgende functies van een ePartner:

» Gezondheidsdoelen stellen (over welke eigenschappen, kennis en mogelijkheden moet een ePartner beschikken om zijn gebruiker te coachen bij het stellen van gezondheidsdoelen?)

» Gedrag beïnvloeden (welke technieken moeten ePartners kunnen toepassen om gedragsverandering te helpen bewerkstelligen?)

» Interacteren met gebruiker (op welke manier moeten ePartners communiceren met hun gebruikers, met inachtneming van de context en de technologische mogelijkheden?)

» Borgen van de privacy (hoe kan de privacy van betrokkenen in ePartner systemen worden gewaarborgd?)

Team

TNO:	Olivier Blanson Henkemans	Karel van den Bosch (PL)	Meike Burgh-Smit
	Anita Cremers	Jurriaan van Diggelen	Frank Goethals
	Iris de Hoogh	Joris Janssen	Kim Kranenborgh
	Rosemarijn Looije	Tina Mioch	Mark Neerincx
	Anna van Nunen	Wilma Otten	Rosie Paulissen
	Paul Pelsmaeker	Marieke Peeters	Jouke Rypkema
	Marian Schoone-Harmsen	Bas van Schoonhoven	Johanneke Siljee
Yulius:	Athanasios Maras	Jeroen Ruwaard
Cofely:	Roland Schneiders
Inmote:	René Heuven	Heidi Ulrich	Richard de Boer

Looptijd project

Fase 1:
Fase 2:
Fase 3:

juli 2012 - juli 2013
augustus 2013 - dec 2014
jan 2015 - dec 2017

Clips

ePartner ondersteunt adolescenten met overgewicht bij gewenst gedrag:

ePartner ondersteunt ouderen bij meer bewegen en het onderhouden van sociale contacten:

ePartner ondersteunt kinderen met ADHD bij medicatie en bij het structureren van het dagelijks leven:

ePartner ondersteunt puber Stephan (ADHD) bij reguleren van medicatie en bij het structureren van het dagelijks leven:

"een ePartner informeert, motiveert en verbindt
en helpt zo de gebruiker
bij de ontwikkeling naar ander gedrag"

ePartners: samen steeds sterker!